این بدبینی برخلاف تصور عمومی نه از تحولات بین‌المللی و نه از نوسانات نرخ ارز نشأت می‌گیرد، بلکه ریشه آن در تصمیمات داخلی است. به باور فعالان بازار، سیگنال‌‌هایی که از سیاستگذاری‌‌های داخلی مخابره می‌شود، بیش از هر عامل دیگری در شکل‌‌گیری این فضای منفی تاثیرگذار بوده است.

اظهارات فعالان بازار در شرایطی است که روز سه‌‌شنبه همراه با افت نسبی بهای دلار قیمت خودرو در بازار نیز کاهش یافت اما روز گذشته بار دیگر قیمت‌ها افزایش یافت تا این پیام را مخابره کند که تحولات نرخ ارز دیگر مانند گذشته هدایتگر این بازار نیست.

در واقع آرامش بازار ارز بیش از یک روز نتوانست بازار خودرو را نیز آرام نگه دارد و قیمت‌ها بار دیگر روند صعودی به خود گرفت. بنابراین می‌توان گفت که حالا اتفاقات داخلی بیش از تحولات بین‌المللی بازار خودرو را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد. تصمیماتی که به نظر می‌رسد بازخورد خوبی از بازار خودرو نداشته‌‌اند.

چشم‌انداز منفی بازار خودرو نسبت به آینده از چند تصمیم داخلی نشأت می‌گیرد. در مورد خودروهای داخلی همچنان سیاستگذار اصرار بر قیمت‌گذاری دستوری دارد و از طرف دیگر تولید خودروهای سواری نیز در سال گذشته نسبت به ۱۴۰۲ با افت همراه بوده است، با توجه به عدم‌تغییر رویه و با ادامه سیاست قیمت‌گذاری دستوری انتظار اینکه در سال پیش رو نیز تغییر جدی در میزان تولید رخ داده وعرضه افزایشی شود وجود ندارد.

از طرف دیگر خودروهای وارداتی نیز متاثر از تعرفه ۱۰۰ درصدی است که از امسال روی واردات خودرو اعمال شده و بهای خودروهای خارجی را به شدت افزایش خواهد داد به طوری که قیمت تمام شده واردات یک خودروی ۱۰‌هزار دلاری (به عنوان کف قیمتی) ممکن است تا دو میلیارد تومان نیز برسد.
«دنیای‌اقتصاد» برای بررسی بازار خودرو در سال جدید بهای ۲۰ محصول داخلی و وارداتی بین ۲۸ اسفند تا روز گذشته را زیر ذره‌‌بین قرار داده است. بر این اساس بهای خودروهای داخلی در مدت زمان یاد شده به طور میانگین ۴۰ میلیون تومان معادل ۴.۵‌درصد افزایش یافته است. قیمت وارداتی‌‌ها در همین بازه زمانی نوسانات بیشتری را تجربه کرده است؛ به طوری که رشد قیمت این دست از خودروها در زمان مذکور، ۲۶۷ میلیون تومان معادل ۷.۷‌درصد بوده است.

گرچه بازار خودرو از نیمه سال گذشته تقریبا راه خود را از بازار ارز جدا کرده اما نمی‌توان گفت دیگر نرخ ارز روی بهای خودرو بی‌‌تاثیر شده است. بنابراین علاوه بر تصمیمات داخلی (که احتمالا بیشترین تاثیر را داشته‌‌اند) موج جدید رشد نرخ ارز را هم می‌توان در این موضوع تاثیرگذار دانست. با این تفاسیر، به نظر می‌رسد بدون تغییر رویکردهای فعلی، بازار خودرو همچنان با چالش‌‌های جدی مواجه خواهد بود و افزایش قیمت‌ها در سال‌جاری دور از انتظار نیست.

جزئیات نوسانات قیمتی خودرو
برای بررسی بازار خودرو ابتدا سری به محصولات داخلی بزنیم. بیشترین افزایش قیمت در بین ۱۳محصول داخلی مورد بررسی مربوط به دناپلاس توربو آپشنال است.

این محصول که در آخرین روز کاری سال گذشته به بهای یک میلیارد و ۲۱۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌‌شد روز گذشته یک میلیارد و ۲۹۰ میلیون تومان در بازار قیمت‌گذاری شد تا رشد بهای ۸۰ میلیون تومانی و ۶.۶ درصدی را به نام خود ثبت کند.

تارا اتوماتیک نیز در رده دوم بیشترین افزایش قیمت بین خودروهای مورد بررسی قرار دارد. این محصول ایران خودرو ۲۸اسفند ماه بهایی معادل یک میلیارد و ۱۴۵میلیون تومان داشت اما دیروز قیمت آن به یک میلیارد و ۲۲۰ میلیون تومان رسید.

رتبه سوم این رده‌‌بندی نیز به پژو پارس ELX تولید ۱۴۰۳ می‌رسد که حالا به کلوپ میلیاردی‌‌‌‌ها پیوسته است. این خودرو روز گذشته یک میلیارد تومان خرید و فروش شد این در شرایطی است که بهای آن در آخرین روز سال پیش، ۹۴۵میلیون تومان بود بنابراین رشد قیمت این خودرو ۵۵میلیون تومان معادل ۵.۸‌درصد بوده است.

اما در این بین کمترین رشد قیمت را سهند تولید سال ۱۴۰۳ داشت که در بازه زمانی یاد شده بهای آن از ۶۰۰ میلیون تومان به ۶۱۰ میلیون تومان رسیده تا تنها ۱۰ میلیون تومان معادل ۱.۶‌درصد افزایش قیمت را ثبت کند. مابقی خودروهای داخلی که در بررسی ما لحاظ شده بودند نیز، بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان افزایش قیمت داشتند.

اما خودروهای وارداتی در همین مدت زمان رشد قیمت بیشتری را داشته‌‌اند که حاصل دو موضوع تعرفه‌‌های ۱۰۰ درصدی و رشد نرخ ارز بوده است. در این میان آئودی e-tron بیشترین رشد قیمت را داشته است.

این خودرو که پیش از شروع تعطیلات نوروزی ۶ میلیارد تومان قیمت داشت، دیروز در بازار ۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد تا ۶۰۰ میلیون تومان رشد را تجربه کند. اما از نظر‌درصد رشد قیمت رتبه اول به فولکس ID.۴ می‌رسد که بهای آن از سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به چهار میلیارد تومان رسیده است که حاکی از رشد ۱۴.۳ درصدی قیمت (۵۰۰ میلیون تومان) است.

همچنین تویوتا کرولا هم رشد قیمت قابل‌توجهی را تجربه کرده است. این خودرو که ۲۸اسفند ماه بهایی معادل دو میلیارد و ۶۳۰میلیون تومان داشت دیروز در بازار دو میلیارد و ۹۵۰ میلین تومان خرید و فروش شد تا رشد قیمت آن به ۳۲۰ میلیون تومان یعنی ۱۲‌درصد برسد.

در همین مدت زمان تویوتا لوین نیز ۲۰۰میلیون تومان رشد قیمت داشت و از دو میلیارد و ۷۰۰میلیون تومان به دو میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان رسید تا رشد ۷.۴ درصدی را در قیمت خود ثبت کند. با این وجود از بین ۷ محصول وارداتی مورد بررسی، یک خودرو یعنی سوزوکی بالنو هیچ تغییر قیمتی نداشت و از آخرین روز کاری سال پیش تاکنون بهای آن روی دو میلیارد و ۲۰۰میلیون ثابت مانده است. BYD سانگ پلاس و چانگان CS۳۵ نیز به ترتیب ۱۰۰ و ۱۵۰ میلیون تومان رشد قیمت را ثبت کرده‌‌اند.

به طور کلی بازار خودروی ایران در آغاز سال ۱۴۰۴ وارد مرحله‌‌ای جدید از بی‌‌ثباتی شده که مشخصه اصلی آن، استقلال نسبی از نوسانات نرخ ارز است. از طرف دیگر شکاف قیمتی میان خودروهای داخلی و وارداتی در حال عمیق‌‌تر شدن است، به ‌‌طوری‌‌ که خودروهای وارداتی با افزایش قیمت ۷.۷ درصدی در مقابل افزایش قیمت ۴.۵‌درصدی محصولات داخلی، افزایش قیمت بیشتری را داشته‌‌اند.

بدون اصلاح سیاست‌‌های کنونی و حرکت به سمت رقابتی‌‌سازی بازار، چشم‌‌انداز بهبود در کوتاه‌‌مدت متصور نیست و احتمالا افزایش قیمت‌ها همچنان ادامه خواهد یافت.
منبع: دنیای اقتصاد