فریبا رسولی: روزهایی که شرکت های اروپایی و آسیایی و حتی برخی چینی ها سوار بر موج تحریم، از خودروسازی ایران دور هستند، خبر می رسد صنعت خودرو کشور میهمانی جدید این بار از تایوان دارد. بنابر اخبار منتشره از ظهر دیروز، شرکت لوکسژن که مقر آن در تایوان است، قراردادی را با یکی از خودروسازان بخش خصوصی منعقد کرده و بناست محصولات خود را در ایران مونتاژ کند. شریک ایرانی لوکسژن، شرکت آذویکو (صنعت خودرو آذربایجان) خودروساز پرحاشیه بخش خصوصی است که همچنان با ماجرای تعهدات عقب افتاده محصول قبلی خود (ام جی) دست و پنجه نرم می کند. این شرکت که سابقه ای حدودا 10 ساله در خودروسازی کشور دارد، تا قبل تحریم خودروسازی ایران از سوی آمریکا در تابستان 97، با سایک موتور چین همکاری و محصولات ام جی (MG) را مونتاژ می کرد. تا قبل از تحریم همه چیز خوب پیش می رفت و آذویکو تولید و فروش مناسبی داشت، اما شریک چینی تاب تحریم ها را نیاورد و ارتباط خود با این خودروساز را قطع کرد. در نهایت، آذویکو ماند و بیش از پنج هزار تعهدی که ایجاد کرده بود و به دلیل قطع ارسال قطعات از سوی سایک موتور، امکان تولید و تحویل آنها را نداشت. این خودروساز تبریزی حالا که از سایک موتور ناامید و با کوهی از شکایات مردمی مواجه است، به سراغ تایوانی ها رفته تا هم شریکی جدید برای خود دست و پا کرده و خطوط تولیدش را راه بیندازد و هم تعهدات معوق ام جی های پیش فروش شده را با محصولی دیگر جبران کند.
اما لوکسژن از کجا آمد؟ این خودروساز تایوانی جزو شرکت های نسبتا تازه کار به شمار می رود، چه آنکه کمتر از 12 سال عمر دارد. گفته می شود لوکسژن تحت شراکت با دانگ فنگ چین است، هرچند البته طی چند روز گذشته اخباری مبنی بر قطع ارتباط طرفین مطرح شده است. البته مسوولان آذویکو این اخبار را شایعه دانسته و رد کرده اند و در عین حال این را هم گفته اند که عقد قرارداد با لوکسژن با وساطت دانگ فنگ صورت نگرفته است. لوکسژن اما اگرچه احتمالا برای بسیاری از شهروندان ایرانی نام آشنا نیست، با این حال پیش تر نیز برای ورود به بازار خودرو کشور تلاش کرده است. چند سال پیش و در دوران پسابرجام، یکی از شرکت های واردکننده بخش خصوصی قراردادی با این لوکسژن امضا کرد و قرار شد برخی محصولات این شرکت از مسیر واردات به بازار ایران عرضه شوند. با این حال، خودروساز تایوانی نتوانست مطابق برنامه ریزی ها در بازار خودرو ایران حضور پیدا کند و تحریم ها هم که از راه رسید، لوکسژن تقریبا به دست فراموشی سپرده شد. خودروساز تایوانی حالا به جای صادرات محصول کامل، راه مونتاژ را برای نفوذ در بازار ایران انتخاب کرده و محصولات این شرکت قرار است میهمانان جدید بخش خصوصی خودروسازی ایران باشند.
هرچند ورود شرکای جدید به خودروسازی ایران را می توان در کل به فال نیک گرفت، با این حال عقد قرارداد مونتاژ میان لوکسژن و آذویکو با توجه به سختی های تحریم، دورنمای این همکاری را در هاله ای از ابهام قرار داده است. تحریم های آمریکا آنقدر سخت وضع شدند که علاوه بر اروپایی ها، خودروسازان چینی را نیز برای ماندن در ایران سست کرد و در این شرایط، مشخص نیست قرارداد با خودروساز تایوانی با چه تضامینی صورت گرفته است. به دلیل تحریم، ورود قطعات موردنیاز خودروسازان به کشور، سخت و حتی در مواردی قطع شده و آنها هم که هنوز تامین قطعه می کنند، باید از مانع بلند نقل و انتقال پول بپرند. شرکت های داخلی نیز برای دور زدن تحریم ها مجبور به صرف کلی هزینه و زمان اضافی هستند. با توجه به همه گیری تحریم، احتمال اینکه لوکسژن نیز از ترکش های آن بی نصیب نماند، زیاد است و این موضوع را قطعا هم تایوانی ها می دانند و هم طرف ایرانی. بنابراین باید منتظر ماند و دید سرانجام قرارداد آذویکو و لوکسژن چه می شود و آیا آنها می توانند مشارکتی پایدار را با یکدیگر داشته باشند یا تحریم مانع شان خواهد شد.