این در حالی است که اگرچه این گزاره را نمی‌توان منتفی دانست، اما به نظر می‌رسد خودروسازان بهتر است همه تخم مرغ‌های خود را سبد احیای برجام نگذارند و به خصوص از داخلی سازی دور نشوند.
یکی از اقداماتی که خودروسازان و قطعه سازان کشور در دوران تحریم انجام دادند، افزایش عمق ساخت داخل بود. این پروژه که تحت نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت از اوایل سال گذشته کلید خورد، سبب شد بخشی از قطعات خارجی موردنیاز خودروسازان به ساخت داخل برسد. داخلی سازی قطعات از دو جهت اقدامی مهم به شمار می‌رود؛ نخست اینکه کاهش ارزبری را به دنبال دارد و دیگر اینکه سبب بهبود تولید به خصوص در دوران تحریم می‌شود.

این اتفاق طی امسال رخ داد و خودروسازان توانستند به واسطه داخلی سازی، تیراژ خود را بالا ببرند. هرچند قطعات داخلی سازی شده تا به امروز، قطعاتی نسبتاً ساده بوده‌اند، اما طبق توافقاتی که میان شرکت‌های خودروساز و برخی نهادهای نظامی شکل گرفت، بناست بخشی از قطعات به اصطلاح‌های تک (دارای فناوری پیچیده) نیز به ساخت داخل برسند. با داخلی سازی قطعات، ضمن کاهش وابستگی به خارج و خروج کمتر ارز، احتمال کاهش هزینه‌های تولید نیز وجود دارد که می‌تواند روی قیمت تمام شده تأثیر بگذارد. بنابراین داخلی سازی در مجموع اقدامی مثبت برای خودروسازی کشور به شمار می‌رود و تداوم آن می‌تواند به نفع این صنعت تمام شود. البته قطعاً ساخت داخل همه قطعات اولاً نه امکانپذیر است و ثانیاً نه به صرفه، چه آنکه هیچ کدام از خودروسازان دنیا نیز به دنبال خودکفایی کامل نیستند.

با این حال تداوم داخلی سازی قطعات در حدی معقول، وابستگی خودروسازی کشور را به خارجی‌ها کاهش می‌دهد و این موضوع می‌تواند به ویژه در دوران تحریم کمک حال صنعت خودرو باشد. بنابراین هرچند کاهش یا لغو تحریم‌ها علیه خودروسازی کشور اتفاق مبارکی است و کمک بزرگی به بهبود وضع کمی و کیفی صنعت خودرو خواهد کرد، اما این موضوع نباید مانع تداوم داخلی سازی باشد. نکته دیگر اینکه هنوز مشخص نیست رییس جمهوری جدید آمریکا چه سیاستی را در قبال ایران در پیش بگیرد و آیا اصلاً قصدی برای لغو تحریم و بازگشت به توافق هسته‌ای و برجام دارد یا رفتار دیگری را در پیش خواهد گرفت. اتفاقاً در حال حاضر شرایط به شکلی است که ایران و آمریکا در انتظار انجام اقدام طرف مقابل برای احیای برجام هستند و از همین رو ممکن است به این زودی‌ها تحریم علیه خودروسازی کشور لغو نشود. بنابراین بهتر است سیاست داخلی سازی حداقل تا زمان مشخص شدن تکلیف برجام و تحریم‌ها ادامه داشته باشد و حتی در صورت کنار رفتن سایه سنگین تحریم نیز در حدی معقول با کمک خارجی‌ها ادامه پیدا کند.

خودروسازی ایران تا به امروز دو بار از ناحیه تحریم‌ها گزیده شده و هر بار با توجه به وابستگی خارجی، با مشکلات بزرگی در عرصه تولید و کیفیت مواجه شده است. از همین رو بهتر است سیاست داخلی سازی معقول و به صرفه همواره در دستور کار این صنعت باشد. این در حالی است که در صورت لغو تحریم و شکل گیری ارتباط دوباره خودروسازان و قطعه سازان داخلی با خارجی‌ها، ممکن است واردات بر تولید داخل ترجیح داده شود. این موضوع نگرانی‌هایی را در بین قطعه سازان ایجاد کرده و آنها نگران مستهلک شدن سرمایه گذاری‌شان به واسطه از سرگیری واردات قطعات هستند.

تردیدی نیست که داخلی سازی برخی قطعات نه توجیه اقتصادی دارد و نه اصلاً توان فنی و مالی آن در بین شرکت‌های داخلی هست و از همین رو ارتباط و همکاری با خارجی‌ها قطعاً مورد نیاز است. با این حال ماجرا در مورد قطعاتی که داخلی سازی شده، فرق می‌کند و کنار گذاشتن آنها در دوران لغو تحریم، توصیه نمی‌شود، هرچند البته نیاز است کیفیت آنها به کمک خارجی‌ها افزایش یابد. تداوم داخلی سازی قطعات در روندی منطقی و اقتصادی، می‌تواند توان خودروسازی کشور را در برابر تکرار اتفاقاتی مانند تحریم بالا ببرد و بی توجهی به آن، همچنان صنعت خودرو را وابسته نگه خواهد داشت.